Özellikle yurt dışında “korkunç iki” olarak bilinen bu süreç ülkemizde 2 yaş sendromu olarak daha yaygın bir şekilde tanımlanmaktadır. Ebeveynlerin çoğu, 2 yaş sendromunu duydukları andan itibaren korksalar da aslında korkulacak bir şey yoktur. Peki nedir bu iki yaş sendromu?

Marketlerde çocuklar ağlayarak ortalığı birbirine kattığında, ebeveynlerle işbirliği yapmayı reddettiğinde ve her şeye “hayır” yanıtı verdiğinde, çocuğun iki yaş sendromunda olduğunu az buçuk anlayabilisiniz. Peki 2 yaş sendromu yaramazlığın işareti mi yoksa çocuk gelişiminin önemli bir dönemi mi?

Yürümeye başlayan çocuklar için dünyamız daha fazla keşfedilebilir bir alan sunuyor. Bu keşfettikleri yeni dünyayı daha derinlemesine ele alıyorlar ve bu dünya kimi zaman onlar için kafa karıştırıcı davranışlara neden olabiliyor. Bu süreç bazı ebeveynler için heyecan verici, bazıları için ise sinir bozucu olabilir. Ancak tüm ebeveynler için süreci kolayca atlatabilecekleri bazı bilgiler sunacağız.

2 Yaş Sendromunun Arkasındaki Bilimsel Nedenler

18-30 ay civarındaki küçük çocuklar önemli bir gelişimsel sıçrama yaşarlar. Beyinleri tıpkı bir şantiye alanı gibidir. Dil işleme, motor becerilerinde koordinasyon ve duygusal düzenleme gibi alanlarda ciddi bir gelişim kaydederler. Ancak bu inanılmaz gelişim onların davranışlarında bazı geçici aksaklıklara yol açabilir.

Bu durumda bir ebeveyn olarak empati yapın, farkındalığınız arttığında siz de olaylara bazen nasıl yaklaşacağınızı bilmiyorsunuz değil mi? Henüz hayattaki ilk farkındalık sıçramasını yapan çocuklar için de süreç tıpkı böyledir. Yazının devamında “korkunç iki” olarak tanımlanan bu gelişimsel sürecin dönüm noktalarına daha yakından bakacağız.

• Dil gelişimi: Yeni yürümeye başlayan çocuklar özellikle “benim” ve “hayır” gibi cümleleri kullanmada kelimenin tam anlamıyla ustalaşıyor ve bu kavramların ne amaçla kullanıldığını anlıyorlar. Ancak bu kelimeleri anlamaları ile kendilerini net bir şekilde ifade etmeleri arasında büyük bir boşluk bulunuyor. Bir hayal kırıklığı veya istek & ihtiyaç yerine getirilmediğinde öfke nöbetlerine dönüşebiliyor.
• Fiziksel gelişim: Bu dönemde çocuğun kaba motor becerileri gelişir. Koşma, tırmanma ve zıplama gibi dünyayı keşfetmenin eğlenceli yollarını bulan çocuklar hareketli olurlar. Bu süreç ebeveynler için yorucu olsa da çocuğunuzun dünyayı olabildiğince özgürce keşfetmesine olanak tanımanız faydalı olacaktır.
• Duygusal gelişim: Yeni yürümeye başlayan çocuklar daha geniş bir duygu yelpazesine sahip olurlar. Çocuklar bir anda yoğun bir şekilde sevinçli hissedebilirken bir sonraki an üzüntülü veya öfkeli olabilirler. Bu da henüz duygularını etkili bir şekilde yönetecek kabiliyete sahip olamadıkları içindir. Bu ani durum değişikliklerine ve öfke patlamalarına neden olabilir.
• Benlik duygusu: 2 yaş sendromu bir kendini keşfetme dönemidir. Yeni yürümeye başlayan çocuklar, ayrı bir birey olarak kendilerinin daha fazla farkına varırlar ve dünya üzerinde kontrol sahibi olduklarınhnı hissederler. Bu da yetişkinlerin gözünde mantıksız seçimler yapıyorlarmış gibi gözükür. Ancak güçlü bir bağımsızlık duygusuna sahip olduğunuzu düşünün, istediğinizi yapabileceğinizi düşündüğünüz bir ütopya… Hangimiz bunu yapmazdık ki? Bu yüzden yeni yürümeye başlayan çocukların anlamlandıramadığımız hareketlerinin benlik duygusu nedeniyle gerçekleştiğini bilmemiz önemlidir.

Samsun Çocuk, Genç ve Ergen Terapisi Randevu Al

Çocuğunuz henüz 2 yaşında ve öfke problemlerinden dolayı bir ebeveyn olarak zor bir dönem yaşıyorsanız, çocuğunuzla olan ilişkinizi geliştirmek ve onu anlamak için Samsun Çocuk, Genç ve Ergen Terapisi için Samsun Uzman Psikolog İlknur ÇALIŞKAN KÖSE‘den randevu alabilirsiniz.

Randevu Al

Bir davranış biçimi: Öfke nöbetleri

2 yaş sendromunun en ayırt edici özellikleri arasında öfke nöbetleri yer almaktadır. Bu gelişim sürecinin önemli bir belirtisi olan öfke nöbetleri, aşağıdaki davranışları da içerir;

• Meydan okuma: Makul isteklere rağmen “hayır” demek, 2 yaşındaki çocukların en sevdikleri kelime haline gelir. Bu aslında size meydan okudukları için kullandıkları bir kelime değildir, meydan okumadan ziyade kendi bağımsızlıklarını savunma ve sınırlarını test ettikleri bir araçtır.
• İnatçılık: Korkunç iki dönemindeki çocuklar kendi istedikleri şeyleri yapmaya odaklanırlar. Bu bazen öfke nöbetine dönüşebilen bir durumdur ancak bunun nedeni kontrol etme arzusu ve eylemlerin sonuçlarına dair sınırlı anlayışlarının olmasıdır.
• Olumsuzluk: Her şeye “hayır” demek biz yetişkinlerin kulağına olumsuz olarak gelse de çocuklarda farklı mesajlara sahip olabilir. Hayal kırıklığı veya yorgunluk gibi şeylerin habercisi olan her şeye hayır demeyi bir mesaj olarak görmelisiniz.
• Ayrılma korkusu & kaygısı: Yeni yürümeye başlayan çocuklarda benlik duygusu geliştikçe tanıdıklardan veya bakıcılardan ayrılma durumlarında endişeli ve kaygılı olabilirler. Bu gelişim sürecinin normal bir parçasıdır.
• Vurmak, sırımak veya fırlatmak: 2 yaş sendromundaki çocuklarda kendini ifade etme kontrolleri sınırlıdır. Bu nedenle eski alışkanlıklara sahip iletişim becerilerini kullanmaya devam ederler. Bu da fiziksel iletişimdir. Yeni yürümeye başlayan çocuklarda ihtiyaçlarını belli etmek veya duygularını ifade etmek için vurma, ısırma veya bir şeyleri fırlatma hareketleri normaldir.

Bu davranışların gelişimin normal bir parçası olduğunu unutmayın.

Korkunç ikiyi harika ikiye dönüştürmek: Ebeveynler için 2 yaş sendromu tavsiyeleri

Artık küçük çocuğunuzun zorlu davranışlarının ardındaki nedenleri anladığınıza göre, bu süreci başarılı bir şekilde aşmak için size yönelik hazırladığımız bazı pratik ipuçlarına göz atabilirsiniz;

• Duygularını kabul edin: Çocuğunuzun duygularını her koşulda kabullenin, hatta olumsuz olsalar bile. “Sinirli olduğunu görüyorum” veya “öfkelenmende bir sorun yok” gibi cümlelerle ona hem benliğini, hem de duygularını hissettirecek ifadeler kullanabilirsiniz. İkiniz arasındaki bu iletişim aynı zamanda çocuğunuzun duygularını kabullenmenizi sağlayacaktır.
• Net sınırlar belirleyin: 2 yaş sendromundaki çocuklar bağımsızlıklarını kazanırken aynı zamanda rutin ve öngörülebilirlikten de hoşlanırlar. Tutarlı ve yaşının sınırlarına uygun sınırlar sağlayın. Hangi davranışların beklendiğini ve kuralların çiğnenmesinin sonuçlarının neler olduğunu onlara anlatın.
• Seçenekler sunun: Mümkün olduğunda onlara dar alanda seçenekler sunun. Bu onlara, kontrolün onlarda olduğu duygusunu verir ve sizinle gerçekleştirecekleri güç mücadelelerini azaltır. Örneğin ne giyeceklerini dikte etmek yerine iki seçenek sunun ve seçmelerine izin verin.
• Olumlu olun: 2 yaş sendromundaki çocuğunuzla iyi iletişim kurun ve her şeyin yolunda olduğunu hissettirin.